ΤΑ ΟΡΙΑ ΣΤΗ ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΑ ΤΩΝ ΠΑΙΔΙΩΝ

ΤΑ ΟΡΙΑ ΣΤΗ ΣΥΜΠΕΡΙΦΟΡΑ ΤΩΝ ΠΑΙΔΙΩΝ

Ορισμένες κατευθυντήριες γραμμές σχετικά με την οριοθέτηση των παιδιών και την πειθαρχία είναι οι ακόλουθες: 

 - Προσαρμόστε τα όρια στο στάδιο ανάπτυξης του παιδιού. Αν πρόκειται για βρέφος ή νήπιο που μόλις άρχισε να στέκεται στα πόδια του, προσπαθήστε καταρχήν να στρέψετε την προσοχή του σε μια άλλη δραστηριότητα. Αν αυτό δεν φέρει αποτέλεσμα-δυστυχώς δε φέρνει πάντα-ίσως χρειαστεί να το απομακρύνετε μόνοι σας. Για ένα παιδί πάνω από δύο ετών, η πειθαρχία πρέπει πάντα να περιλαμβάνει μια εξήγηση για τους λόγους που το οδήγησαν να ‘παρασυρθεί’ και να ενεργήσει κατ’ αυτόν τον τρόπο. Δοκιμάστε να σκεφτείτε τι ώθησε το παιδί σε αυτή την ‘λανθασμένη’ συμπεριφορά και δώστε του την ευκαιρία να το καταλάβει μόνο του.

- Δώστε χρόνο και χώρο στην οριοθέτηση, μην κάνετε και άλλα πράγματα μαζί!

- Τα παιδιά δέχονται τα όρια μόνο όταν είναι σαφή και αναγνωρίσιμα.

- Κατά την οριοθέτηση είναι πολύ σημαντική η επαφή με το παιδί: χαμηλώστε ώστε να έρθετε στο ύψος του, κοιτάξτε το στα μάτια, αγγίξτε το ώστε να εισπράξει τη σοβαρότητα όσων λέτε.

- Απαραίτητη προϋπόθεση για να βάλουμε όρια στους άλλους είναι να βάλουμε καταρχήν όρια στον εαυτό μας.

- Είναι συνήθως πιο εύκολο να το καταλάβετε όταν τα παιδιά παραβιάζουν τα δικά σας όρια, παρά όταν εσείς παραβιάζετε τα όρια των παιδιών σας.

- Προσέξτε κατά την οριοθέτηση να συμφωνεί το περιεχόμενο όσων λέτε με την έκφραση και τη στάση του σώματός σας.

- Μιλήστε για τον εαυτό σας, τις προσωπικές σας δυσκολίες και τα συναισθήματα. Βοηθάει στο να θέσετε με ευκρίνεια τα δικά σας όρια και να αποφύγετε άγονες αντιπαραθέσεις με το παιδί.

- Μια μόνιμα αρνητική συμπεριφορά του παιδιού είναι πιθανό να μας δίνει «σήμα» ότι τα όρια που του έχουμε θέσει είναι πολύ στενά και ασφυκτικά. Σταθείτε και εκτιμήστε και πάλι τις περιπτώσεις στις οποίες η πειθαρχία δεν έφερε αποτέλεσμα. Μήπως αντιδράτε πολύ σκληρά και επομένως αναποτελεσματικά; Μήπως το παιδί σας αντιδρά με τρόπο που υποδηλώνει ότι έχει άγχος ή ότι χρειάζεται περισσότερη στοργή;

- Η πειθαρχία πρέπει να ταιριάζει στο παιδί σας. Χρησιμοποιείστε όλα όσα ξέρετε γύρω από το χαρακτήρα και τις ευαισθησίες του παιδιού σας. Ένα ευαίσθητο παιδί μπορεί να συντριβεί με κάποιο είδος τιμωρίας, η οποία, αντίθετα, να είναι ιδανική για ένα ζωηρό, υπερκινητικό παιδί.

- Θέστε τα όριά σας εξαρχής και μείνετε πιστοί σε αυτά. Αποφύγετε τη σωματική επαφή με το παιδί όταν η ένταση έχει ήδη κλιμακωθεί, είναι εύκολο να μετατραπεί σε χειροδικία.

- Η σωματική τιμωρία έχει πολύ χειροπιαστά μειονεκτήματα. Θυμηθείτε τι σημαίνει για το παιδί να σας δει να χάνετε την ψυχραιμία σας και να αντιδράτε με τη χρήση σωματικής βίας.

- Κάνετε ένα time-out, μόνο όμως για λίγο. Αφού τελειώσει το ζήτημα, αγκαλιάστε το παιδί και εξηγήστε του γιατί ήταν αναγκαίο να γίνει αυτό.

- Προσφέρετε στο παιδί πρότυπα συμπεριφοράς για μίμηση. Δοκιμάστε να το βοηθήσετε να ελέγξει τον εαυτό του ή να βρει τρόπους να αντιμετωπίσει μια κατάσταση, δίνοντάς του παραδείγματα. Συχνά ο τρόπος που το βοηθάτε να λύσει μια διαφορά είναι πολύ πιο διδακτικός από χίλιες λέξεις. Μια σταθερή, άμεση αλλά και γεμάτη αγάπη προσέγγιση είναι σίγουρα το καλύτερο πρότυπο για μίμηση που μπορείτε να του προσφέρετε.

- Ζητήστε τη γνώμη του παιδιού για το τι θα μπορούσε να βοηθήσει την επόμενη φορά. Και δοκιμάστε το. Αν φέρει αποτέλεσμα, επαινέστε το παιδί σας.

- Θυμηθείτε να ενισχύετε θετικά το παιδί σας όταν δεν σας ταλαιπωρεί: « Μπράβο το παιδί μου. Κοίταξε πόσο προσπάθησες να ελέγξεις τον εαυτό σου και να φερθείς ώριμα! Είμαι περήφανος/η για σένα»!

- Προσέξτε τα διφορούμενα μηνύματα. Καθώς του λέτε «μη χτυπάς» ή «μην το κάνεις αυτό», αν εσείς κατά βάθος δεν έχετε πειστεί, ίσως αυξήσετε την έλλειψη αυτοελέγχου στο παιδί σας.

- Δεν είναι όλα τα θέματα το ίδιο σημαντικά: ξεχωρίστε ποια επιδέχονται διαπραγμάτευση και ποια όχι.

- Τα όρια είναι για να ξεπερνιούνται! Μεγαλώνω σημαίνει ξεπερνάω τα όριά μου και πάω για άλλα!

- Όταν τα πράγματα δυσκολεύουν πολύ, επιλέξτε μεθόδους άμεσης αποσυμπίεσης: ένα κάθετο όχι, ή απομάκρυνση από το «πεδίο μάχης», το χιούμορ, μπορεί να βοηθήσουν στο να δώσετε σε εσάς και στο παιδί σας λίγο αέρα. Επανέλθετε αργότερα και συζητήστε πιο χαλαρά τι έγινε, καθώς και εναλλακτικούς τρόπους αντίδρασης.

Πιθανόν όλα τα παραπάνω να σας φαίνονται δύσκολα και περίπλοκα στην εφαρμογή τους. Καλό θα ήταν να μην ξεχνάτε ότι κάθε κανόνας έχει και τις εξαιρέσεις του. Εμπιστευτείτε το αισθητήριο και το ένστικτο που μόνο εσείς σα γονείς διαθέτετε σε σχέση με τα παιδιά σας. Μόνο με τη μέθοδο της δοκιμής και του λάθους μπορείτε να καταλήξετε στις καλύτερες μεθόδους.